Beugels

Aan de orthodontist, een nieuw beroep toentertijd, volgens mij, de schone taak om nog iets te maken van mijn schots en scheve stand van mijn tanden en kiezen en kaken. Bijna dertig jaar geleden alweer. Vier jaar en ook vier beugels later zag het er éven leuk uit, maar toen bestonden die handige draadjes achter de voortanden die nu bijna altijd semipermanent geplaatst worden nog niet. (Vandaar dat ik wat gebit betreft weer precies lijk op de PuberPurperpol van toen.)
Wel had je de positioner. Een martelwerktuig van de bovenste plank. Dat was de laatste beugel die ik had en ik had 'm eigenlijk permanent in moeten houden voor een beter en blijvender resultaat. Denk ik nu. Maar zo orthodontisch was ik niet dat ik daar zelf niet op kwam. Bovendien was het dus pure foltering, hoe eerder ik daarvanaf was, hoe beter.

Tegenwoordig zien ze er zó uit, maar in mijn tijd niet. Het was een drie keer zo groot zwart rubberen gevaarte met een paar luchtgaatjes vooraan, waardoor je in geval van verkoudheid wat lucht naar binnen kon zuigen. Je hapte erin, vouwde zo goed en zo kwaad als het ging je lippen eromheen en moest zo eerst de hele dag, later de halve dag rondlopen. Als een soort lolbroekerige baviaan die sinaasappelschillen op zijn tanden zet. En stinken dat dat ding deed... Eerst alléén naar rubber, later ook naar 'mond'.

Bij de eerste beugel kon het me al niet snel genoeg gaan, zo graag wilde ik ervanaf. Ik droeg een buitenbeugel met een steeds vetter wordend bandje (niet wasbaar) in de nek. Die beugel moest een kies bewegen iets naar achter te gaan zodat een andere kies doorgang kon vinden. Ik vond het geval maar los zitten, dus verstelde ikzelf het een en ander vrolijk aan de gespjes van het vettige neklapje. Aan het eind van de rit glom het neklapje nog erger dan het ijzertjes rond en in mijn mond.

Daarna kreeg ik een losse bovengebitbeugel. Een roze plaatje tegen mijn gehemelte geplakt met wat draadjes die om de kiezen en tanden zaten. Mijn vader had een hoop handig gereedschap, kwam mooi uit, want aan die draadjes kon ik ook nog wel het een en ander verstellen. Zodat het wat minder pijn deed, of juist wat meer, als ik de vaart er weer in wilde zetten. Het bleek overigens dat je met zo'n beugel toch geen kauwgom kon kauwen. Het ging er na een uurtje sudderen in een pannetje met kokend water en na heel wat uurtjes peuteren met een paperclip nog aardig af.

Toen een fietsenrek. Daar kon ik helemaal niets aan verstellen. Balen. Dat ding deed ook echt zeer. Ik kan me nu nog herinneren hoe het voelde als die slotjes werden aangedraaid. Pijn in je tanden is niet leuk.