Sokken à la schoonmoeder

Mijn schoonmoeder was nog lang niet mijn schoonmoeder toen ze in 1987 overleed. Ze was voor mij gewoon een lieve vrouw, een kennis van mijn ouders en moeder van Grote Pol die ik al wel kende, die voor mij kniekousen breide, ergens in 1982 of zo... Dat deed ze omdat mijn moeder dat aan haar vroeg. Ik wilde van die lange spierwitte, met gaatjespatroon. Gewoon van de HEMA of zo. Mijn moeder gaf haar wol, vuilwitte, en zij breide er degelijke, enorm kriebelige kousen van die in mijn ogen afschuwelijk waren en C-O-M-P-L-E-E-T anders dan wat ik voor ogen had. Later breide ze ook nog roodbruine exemplaren voor me. Niet kapot te krijgen.

Nu, in 2019, brei ik sokken voor Grote Pol. Warme, niet kriebelende wollen sokken. Grote Pol heeft wintervoeten en daar helpen die sokken tegen. Na wat zoeken naar het juiste patroon en de goede draad, bedacht ik dat de beste sokken die Grote Pol draagt nog steeds die sokken zijn die zijn moeder ooit breide. Ja, u leest het goed. 32 jaar na haar overlijden draagt hij nog haar breisels met die perfecte pasvorm. Niet kapot te krijgen.

Sokken van schoonmoeder

Omdat er toch wel wat paren in de loop der tijden sleets werden, zijn er nu nog maar twee van de naar schatting dertig paren over. Maar twee paren waren genoeg voor mij. Ik analyseerde haar breistijl en patroon, kopieerde die exact, studeerde nog eens op de afhechttechniek bij de tenen en tadaa! Sokken à la schoonmoeder!

Sokken van Purperpol

Hoe graag had ze het me zelf geleerd... Zij was er echt een kei in. Ook in naaien en alle andere nuttige handwerken. Ze heeft zelfs een tijdje voor het domineesgezin in het dorp genaaid.
Op de lagere school blonk ze, ook in nuttige handwerken, al uit. Kijk maar:

Even tussendoor: weet u, zo'n sokkenpatroon heeft bijna poëtische waarde. Men spreekt over de grote hiel, al dan niet verstevigd, de kleine hiel, de wreef, de voor-, boven- en ondervoet en - het allermooist - de spie. Een sok wordt ook tijdens het breien als het ware geboren, bijvoorbeeld wanneer de hiel steek voor steek haar karakteristieke vorm krijgt. Die poëzie, dat geboren laten worden, samen met het idee dat ik in de voetsporen (of in dit geval handsporen) van mijn schoonmoeder treedt, geeft een 'heel apart gevoel van binnen'.

Ik doe hier nu wel lyrisch over, roep ook regelmatig dat ik te laat geboren ben, omdat ik zo graag degelijk handwerkonderwijs had willen hebben (wij makrameeden, emailleerden, timmerden, weefden met kraaltjes, figuurzaagden en deden aan dramatiese ekspressie), maar in wezen ben ik een hatseflatser, hoor. De vraag is hoe ik het er bij een strenge handwerkjuffrouw had afgebracht. En misschien, nee, waarschijnlijk, had mijn vlijtige schoonmoeder mijn handwerksels afgedaan als broddelwerk.
Behalve dan die sokken, denk ik. Maar of ze niet kapot te krijgen zijn, zal de tijd nog leren.