Kunstpol doet momenteel eindexamen voor de mavo. Hij staat er goed voor en zal het heus halen, maar zijn grootste angst is alsnog een
nerd gevonden te worden. Een 7 wil hij nog wel halen, maar een 8 gaat toch echt te ver. Gelukkig kan hij ook nog wel om zichzelf lachen. Bij de examens mogen de leerlingen een eendelig Nederlands woordenboek meenemen. Naast een driedelige Van Dale hadden we hier in huis alleen een vrij dikke Koenen staan, zo'n negen centimeter breed. Die nam hij toch maar mee, want iets is beter dan niets. Een van de leraren had bij het zien ervan Kunstpols woordenboek triomfantelijk -maar met vette knipoog- in de lucht gestoken als 'goed' voorbeeld voor de anderen. Het brak de spanning in de zaal vast een beetje en gelukkig was Kunstpol zo wijs om dat boek vandaag weer lekker mee te nemen. Daar is hij nog nét genoeg
nerd voor.
Maar overigens kan ik me echt vreselijk ergeren aan de zesjescultuur van tegenwoordig. Ik maakte vorige maand twee dingen mee die me aan het denken zetten.
Kunstpol leerde voor een tentamen Nederlands. Hij is dyslectisch, houdt niet van inspanning, dus ga maar na hoe gezellig het in huize Pollenstein was. Ik overhoorde hem en hij bleek flinke delen van het hoofdstuk niet onder de knie te hebben. Gewoon door niet goed te hebben geleerd. Kijken in een boek is namelijk toch niet hetzelfde als oefenen, herhalen, nog eens uitvoeren, aantekeningen erbij halen, inprenten. Dus ik werd boos op hem. Hij erkende wel dat ik gelijk had, maar om me af te leiden en op te vrolijken zei hij dat ik er maar een blogje over moest gaan schrijven. 'Nou,' zei ik, 'ik wil alleen maar positieve dingen over jullie schrijven en hier kan ik echt niets positiefs in ontdekken!' 'Dan schrijf je toch dat ik in elk geval geen nerd ben? Ik vind dat hartstikke positief!'
Dus. Je bent een nerd, als je vijftien bent en je een goed cijfer haalt. Dat moet natuurlijk te allen tijde worden voorkomen. Hele volksstammen pubers houden die mentaliteit in stand. En waar slaat dat op? Waarom is een kind uit groep 7 nog blij met een 10 voor topo, maar hoor je er pas bij op de middelbare school als je af en toe lekker een vette onvoldoende haalt en gemiddeld zo rond een 5,5 scoort - om het zo spannend mogelijk te maken? Het is zo zonde!!! En hoe ontstaat dat? Is het onderwijs zelf daar ook niet een beetje schuldig aan - vraag ik me dan af. Hoe lastig het voor docenten ook is als de hormonen van hun pupilletjes gaan gieren.
Op een goede ochtend was ik in groep 2 van een basisschool en ik hielp een groepje kinderen met een moeilijke activiteit. Voor vijf van de zeven kinderen was het te hoog gegrepen, voor een kind was de uitdaging groot genoeg, zij heeft er echt wat van geleerd, en voor het laatste kind was de opdracht te gemakkelijk, er zat te weinig uitdaging voor haar in. Wat zeg je dan tegen zo'n kind? Fout is: jij bent een slimmerd. Als het kind later een opdracht niet goed doet, denkt ze dus dat ze tóch niet slim was. Als je zegt: jij hebt goed gewerkt, denkt ze de volgende keer dat ze wéér met twee vingers in een neusgat kan werken, want dat is goed genoeg en komt ze dus wéér niet verder. Ik denk dat een mooie reactie is: 'Dat heb je snel en goed gedaan. Voor jou was het een beetje te gemakkelijk. De volgende keer krijg je een moeilijkere opdracht, want daar leer je weer wat van.' Vanaf jonge leeftijd mogen kinderen weten dat het leuk is om moeilijke dingen te doen en dat je je daarvoor moet inspannen. En dat het taalgebruik van de leerkracht van cruciaal belang is, is evident.
Dit berichtje staat in iets aangepaste vorm ook op de facebookpagina van mijn praktijk (geen idee of dat linkje werkt - zoek anders even naar Stap op). Ik zou het leuk vinden als je die pagina 'liket'.